Hij is inmiddels vijftig jaar oud, maar de zeldzame Luce Rotary Coupé staat nog altijd symbool voor Mazda’s voorkeur voor gedurfde techniek en schitterend design.

De Luce Rotary Coupé

Luce is Italiaans voor ‘licht’ en terwijl het zachte licht van de zonsopgang met de fraaie lijnen van de Luce Rotary Coupé (R130) speelt, kan ik de naam van deze Mazda extra waarderen. Met zijn sierlijke lijnen en chroomafwerking die in het ochtend licht zo mooi tot zijn recht komt, is deze auto van een bedrieglijke eenvoud. Maar er is meer dan alleen maar prachtig design. Net als moderne Mazda’s verraadt de Luce Rotary Coupé een fascinatie met techniek door middel van de vormen en contouren van de carrosserie en speelse elementen, zowel vanbinnen als vanbuiten.

Lord of the road

Vijftig jaar na zijn debuut in 1969 lijkt een geschikt moment om de geschiedenis in te duiken en te ontdekken hoe hij aan zijn bijnaam, Lord of the Road, kwam. De oorspronkelijke sedanversie van de Luce verscheen in 1966 op het toneel en was destijds het onbetwiste vlaggenschip van Mazda. De naam weerspiegelde het Italiaanse voorkomen en de Europese invloed op de styling die in die tijd gebruikelijk was in de auto-industrie. Mazda paste de typerende Italiaanse Bertone-look aan voor de thuismarkt in Japan, maar wilde met de Luce ook een wereldwijd publiek aanspreken. Tegelijkertijd perfectioneerde Mazda de rotatiemotor. Dat blijft een technisch hoogstandje dat Mazda’s vastberadenheid toont om nieuwe krachtbronnen te vinden.

De rotatiemotor van Mazda

De Cosmo Sport had in 1967 het potentieel van de rotatiemotor voor de autosport al aangetoond. Twee jaar later combineerde de Luce Rotary Coupé de stijl van de sedan met de technologie van de Cosmo. De revolutionaire motor werd in een nieuw jasje gegoten – en wat voor een! De verfijning van de Luce was uniek in zijn klasse. Terwijl de sedan was voorzien van een conventionelere motor en mechanische indeling, sloeg de Coupe een radicale weg in. Hij groeide uit tot het neusje van de zalm van het Mazda-gamma en een auto die iedereen wilde hebben. Het zijn deze kwaliteiten waarvan ik geniet als ik met de Luce Rotary Coupé de landelijke wegen van de Veluwezoom verken.

Het gevoel van een rotatiemotor

Wie ooit in een Mazda met rotatiemotor heeft gereden weet waar ik het over heb. Het feit dat de motoronderdelen rond draaien in plaats van op en neer bewegen, zorgt voor een unieke rijbeleving in de Luce Rotary Coupé. Hij is zo ongelofelijk soepel – de motor snort met een moeiteloos gemak dat je bij een conventionele motor niet vindt. Tegelijk voelt alles uitermate verfijnd. De motor met dubbele rotor levert 126 pk op de voorwielen. Het was de enige keer dat Mazda deze configuratie gebruikte voor een rotatiemotor en voor een equivalente cilinderinhoud van 2,0 liter was dit een heel redelijk vermogen. Met een topsnelheid van 190 km/h was de Luce Rotary Coupé ook aanzienlijk sneller dan de sedan versie. Wat prestaties betreft stond hij op gelijke hoogte met de supersportieve Cosmo.

Elegante rijstijl

Maar de ervaring draait niet zozeer om de cijfers, maar vooral om het onmetelijke rijplezier. Dit is een volwassen auto die uitnodigt tot een beheerste en elegante rijstijl. Mijn grip op het dunne, houten stuurwiel is daarom heel ontspannen. Ik stuur min of meer met mijn vingertoppen, terwijl mijn linkerhand de slanke op de vloer geplaatste schakelpook door de vier versnellingen marcheert. De voorwielaandrijving betekent veilig en voorspelbaar rijgedrag, terwijl de wielophanging alle hobbels en klinkers glad strijkt. Hij levert imposante prestaties, zonder dat je de behoefte voelt om je te haasten. En dat sluit prima aan op de verfijnde vormgeving.

Oogt verrassend ruim

En om terug te keren naar het oorspronkelijke thema, het licht speelt een belangrijke rol in de algehele beleving van de Luce. Hij is iets langer, maar veel smaller dan bijvoorbeeld de nieuwe Mazda3. Toch oogt hij verrassend ruim. En dat is deels te danken aan de brede voorruit, de lage schouderlijn en het ontbreken van steekraampjes. Ook van binnen krijg je een gevoel van ruimte. Deze Luce beschikt zowaar over airconditioning, maar ik maak toch graag van de gelegenheid gebruik om alle vier de ramen te openen, vooral ook omdat de raamstijl tussen de zijruiten ontbreekt.

Details in het interieur

Het interieur heeft nog meer leuke details. De naam Luce Rotary Coupé staat buiten op de flanken, maar vind je ook terug op het dashboard. Het hart van het stuurwiel draagt het Mazda-logo en op de sleutelhanger en wiel doppen vinden we een afbeelding van de driepuntige rotors die in de rotatiemotor ronddraaien. Mazda was trots op het succes van de motor en wilde eigenaren eraan herinneren dat ze iets speciaals onder de kap hadden.

Zeldzame auto

Niet dat Mazda zich over dat laatste zorgen hoefde te maken. Het bezit van een Luce Rotary Coupé was een eer die alleen was weggelegd voor wie het zich kon veroorloven. De prijs lag alleen binnen bereik van de welgestelden. Toch wilde Mazda iedereen in de vreugde laten delen. Behalve bij dealers was de auto daarom ook te bewonderen in warenhuizen in Japan; een vroeg voorbeeld van pop-up-marketing. Dit vestigde de positie van de Luce Rotary Coupe als Mazda’s vlaggenschip, terwijl het tevens liet zien waartoe het merk in staat was en dat het zowel technici als klanten inspireerde. Om vandaag de dag in een Luce Rotary Coupé te kunnen rijden is uiteraard een nog exclusievere ervaring dan vijftig jaar geleden. De auto is nu zo zeldzaam dat er weinig kans is dat je hem op de openbare weg tegenkomt, laat staan dat je achter het stuur mag zitten. Vandaag voel ik mij daarom heel even de Lord of the Road.

Wat maakte de auto zo bijzonder?

In iets meer dan twee jaar tijd bouwde Mazda nog geen duizend exemplaren en daarmee is de Luce Rotary Coupé een van de zeldzaamste Mazda’s. Vijftig jaar geleden was dit het symbool van luxe, techniek en exclusiviteit. Het zijn eigenschappen die Mazda als marktleider op het gebied van engineering en design nog altijd kenmerken. De ‘13A’ rotatiemotor met dubbele rotor was een unieke variatie gebaseerd op de Cosmo Sport uit 1967, maar die alleen werd toegepast in de Luce Rotary Coupé. De auto in deze reportage werd oorspronkelijk verkocht in Japan, maar later verscheept naar Engeland, voor hij door Mazda Motor Nederland volledig werd gerestaureerd.